Mirasta Saklı Pay Nedir? Kimlerin Saklı Pay Hakkı Vardır?

Miras hukuku, bir kişinin ölümüyle birlikte malvarlığının kimlere ve nasıl geçeceğini düzenler. Ancak miras bırakan (muris), tüm malvarlığı üzerinde dilediği gibi tasarruf edemez. Türk Medeni Kanunu’na göre bazı mirasçılar “saklı pay” (zorunlu miras payı) hakkına sahiptir. Bu hak, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü sınırlandırır ve mirasın belirli bir kısmının mutlaka kanunen belirlenen kişilere bırakılmasını güvence altına alır.

Saklı Pay Nedir?

Saklı pay, mirasçının kanunen korunan ve miras bırakan tarafından vasiyetname veya bağış gibi yollarla elinden alınamayacak miras payıdır. Yani miras bırakan, saklı pay oranına dokunamaz; aksi hâlde yapılan tasarruflar, saklı pay oranı kadar tenkis davası ile azaltılabilir.

Kimler Saklı Pay Sahibidir?

Türk Medeni Kanunu’na göre saklı pay hakkına sahip mirasçılar şunlardır:

1. Altsoy (çocuklar, torunlar)
   – Saklı pay oranı: Yasal miras payının yarısıdır.
2. Anne ve baba (üstsoy)
   – Saklı pay oranı: Yasal miras payının dörtte biridir.
3. Sağ kalan eş
   – Saklı pay oranı, mirasın hangi zümreyle paylaşıldığına göre değişir:
   • Altsoy ile birlikte mirasçıysa: Yasal payının tamamı,
   • Anne-baba ile birlikte mirasçıysa: Yasal payının tamamı,
   • Diğer hâllerde: Yasal payının dörtte üçü saklı paydır.

Saklı Payın Önemi

Saklı pay, aile bireylerinin mirastan tamamen mahrum bırakılmasını önler. Miras bırakan, malvarlığının sadece tasarruf edilebilir kısmı üzerinde serbestçe işlem yapabilir. Saklı paya tecavüz eden işlemler ise mirasçılar tarafından tenkis davası açılarak azaltılabilir.

Sonuç

Saklı pay kurumu, miras hukukunda aile birliğini ve mirasçılar arasındaki adaleti koruyan temel bir mekanizmadır. Miras planlaması yaparken bu oranların dikkate alınması, ileride doğabilecek hukuki ihtilafların önüne geçecektir.

 

Diğer makalelerimizi okumak için